2017-09-05

خودخواهیِ روشنفکرانه

چند روز پیش داشتم آن قسمت‌هایی از سریال دوستان (Friends) را نگاه می‌کردم که دربارهٔ جداییِ راس و راشل بود. و یاد آن مطلبِ یک نویسندهٔ آمریکایی افتادم که بعد از پیروزی ترامپ همه‌جا پخش شده بود. در مطلب نویسنده تقصیر را گردن کسانی انداخته بود که راس را مسخره می‌کردند. در سریالِ دوستان، در ماجرای جدایی، بدون تردید راس مقصرتر از راشل بود. او در برابر شغل […]
2017-09-02

دکتراگراییِ افراطی – آیا وزیر اقتصاد باید نظریه‌پرداز هم باشد؟

پس از تشکیل دومین دولتِ حسن روحانی، [از عمد بجای عبارت بی مسمای «دولت دوازدهم» این عبارت را بکار می‌برم]، اظهار نظرهای بسیاری را در مطبوعات و دیر رسانه‌ها دربارهٔ برخی از انتصابهای جدید در حوزهٔ اقتصادی به چشمم خورد که بنظرم آمد بهتر است بیشتر آنها را نقد کرد تا دولت جدید را. برای مثال در حدود بیست مقاله، مصاحبه یا گزارشی که دربارهٔ وزیر جدید اقتصاد […]
2017-08-20

«آوازِ قو»ی مصدق در روزنامهٔ فیگارو – اخبارِ پسا-کودتای ۲۸ مرداد

چندی قبل از سالروز کودتای ۲۸ مرداد، به طور بسیار اتفاقی به چند شمارهٔ بسیار قدیمی از روزنامهٔ فیگارو برخوردم. با نگاه به تاریخ این روزنامه‌ها متوجه شدم که مربوط به سال ۱۹۵۳، سال کودتای ایران هستند. با دقت آنها را ورق زدم و به چند مطلب و گزارش دراینباره برخوردم. مطلب‌هایی که برخی از آنها تیتر یک روزنامهٔ فیگارو را به خود اختصاص داده بودند. تیتر یک […]
2017-08-07

جای خالیِ مردم در تاریخ مشروطه

یرواند آبراهامیان، تاریخ‌نویس و پژوهشگر نادر تاریخ ایران، از تاریخ‌نویسان مشروطه برای نادیده گرفتن نقش مردم عادی انتقاد می‌کند. درحالیکه تقریبن همهٔ این تاریخ‌نویسان در جبههٔ آزادی‌خواهان قرار داشته‌اند، اما به گفتهٔ آبراهامیان، این تاریخ‌نویسان تنها خود را نمایندهٔ مردم می‌دانستند و دیگران را اوباش و مزدور می‌نامیدند. از قضا مرتجعان نیز همین رفتار را در برابر آزادیخواهان داشتند. آبراهامیان تلاش می‌نماید تصویری گویا از نقش مردم در […]
2017-05-26

رئیسِ «جمهور» یا رئیسِ «جمهوری» ؟ | غلط‌های رایج #۱

یادم می‌آید اولین بار در سال ۱۳۷۶ وقتی در جریان اجلاس سران کشورهای اسلامی در تهران، از تلویزیون‌های عربی می‌شنیدم «الرئیس خاتمی»، در عالم نوجوانی با خودم می‌گفتم : «این عرب‌ها هنوز فرق رئیس و رئیس‌جمهور را نمی‌فهمند. چون فرهنگ‌شان پیشرفت نکرده و همه چیز را قبیله‌ای نگاه می‌کنند.» البته بعدش در فیلم‌ها و سریال‌های آمریکایی می‌دیدم که فرهنگی‌ها شخص اول مملکت‌شان را خیلی‌وقت‌ها «مستر پرزیدتنت» صدا می‌کنند. […]
2017-05-08

امانوئل ماکرون ؛ جوان‌ترین رییس‌جمهوریِ تاریخ فرانسه – صفحهٔ ویژهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه

آخرین تحول‌های «تایید شدهٔ» دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه را از اینجا دنبال کنید. این صحفه به مرور بروز می‌شود View the story “صفحهٔ ویژهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه” on Storify     انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه چطور کار می‌کند : طبق قانون اساسی فرانسه، هر شهروند فرانسوی برای اینکه بتواند نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه شود، باید تاییدیه ۵۰۰ منتخب (شوراهای محلی، منطقه‌ای و پارلمان) را داشته باشد و در […]
2017-05-07

انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه چطور کار می‌کند

طبق قانون اساسی فرانسه، هر شهروند فرانسوی برای اینکه بتواند نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه شود، باید تاییدیه ۵۰۰ منتخب (شوراهای محلی، منطقه‌ای و پارلمان) را داشته باشد و در محلت تعیین شده این تاییدیه‌های امضا شده را به شورای قانون اساسی تحویل دهد. هر شهروند فرانسوی که این تعداد امضا را داشته باشد، می‌تواند نامزد رسمی برای ریاستِ جمهوری فرانسه باشد و هیچ نهادی حق ندارد از این […]
2017-05-07

روحانی اشتباه سوسیالیست‌های اروپایی را تکرار نکند

دومین مناظرهٔ تلویزیونی انتخابات ریاست‌جمهوری ایران و گفتارِ نامزدها نکته‌های مهمی را دربر داشت که از یک جدال تبلیغاتی فراتر می‌رود. برای نشان دادن این امر باید اشارهٔ مختصری به روندی که در سه دههٔ گذشته در اروپا افتاد بکنم تا به رقابت روحانی و رقیبانش برسم. اقلیت‌ها بجای کارگران در دههٔ ۱۹۸۰-۹۰ میلادی، نیروهای چپ در اروپا که بابحرانِ کم‌رنگ شدنِ جنگ طبقاتی روبرو بودند، راهبرد جدیدی برگزیدند. طبقهٔ […]
2017-04-23

ماکرون و لوپن در مرحلهٔ دوم – صفحهٔ ویژهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه

آخرین تحول‌های «تایید شدهٔ» دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه را از اینجا دنبال کنید. این صحفه به مرور بروز می‌شود View the story “صفحهٔ ویژهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه” on Storify     انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه چطور کار می‌کند : طبق قانون اساسی فرانسه، هر نامزد برای اینکه بتواند نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه شود، باید امضای ۵۰۰ منتخب (شوراهای محلی، منطقه‌ای و پارلمان) را داشته باشد و در محلت […]
2017-04-17

امانوئل ماکرون شانس اول ریاست‌جمهوری فرانسه کیست؟

سازندهٔ سریالِ سیاسیِ «بورگن» چند روز پیش دربارهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه گفته بود : «اگر کسی همچین فیلمنامه‌ای را روی میز ما می‌گذاشت، بی‌تردید ما آن را رد می‌کردیم. چون بنظرمان واقع‌گرایانه بنظرمان نمی‌رسید.» بااینحال چنان اتفاق‌های عجیب و غریبی در جریان رقابت در مسیر کاخ الیزه رقم خورده است که مجموع سریال‌های «خانهٔ پوشالی» و «بازی تاج و تخت»  و «بورگن» می‌توانند برای فصل‌های بعدی خود از آنها […]
2017-04-03

کورتانیدزه و نکته‌ای دربارهٔ زبانِ محسن نامجو

هرچند ویدئوی آخرین تک-آهنگ محسن نامجو مخاطبان را راضی نکرده، اما خودِ این آهنگ بسیار قوی است. هم موسیقی خوب و بسیار دلنشین است و هم کلام این ترانه – مثل بسیاری دیگر از کارهای نامجو – جسورانه و خلاقانه است. کورتانیدزه، کشتی گیر گرجستانی‌ای بود که در چندین و چند مسابقهٔ جهانی علیرضا حیدری ایرانی را شکست داد.  آنهایی که ورزش ایران را در سالهای پایانی دههٔ هفتاد […]
2017-03-27

بازگشت به انقلاب، راه پیشرفت

در این چند سال زندگی در فرنگ، متوجه شدم که روایت غالب از انقلاب ایران و تاثیر و حضور آن در زندگیِ روزمرهٔ ایرانیان، روایتی نه‌چندان نزدیک به واقعیت است. هرچند برخی از پژوهشگران غیرایرانی و ایرانی خارج از ایران کارهای قابل تحسینی در اینباره منتشر کرده‌اند، اما وزن این اثرها در برابر فضای رسانه‌ای و سیاسی حاکم بر «جامعه‌های باز» غربی بسیار ناچیز است. البته نمی‌خواهم همهٔ […]
2017-09-05

خودخواهیِ روشنفکرانه

چند روز پیش داشتم آن قسمت‌هایی از سریال دوستان (Friends) را نگاه می‌کردم که دربارهٔ جداییِ راس و راشل بود. و یاد آن مطلبِ یک نویسندهٔ آمریکایی افتادم که بعد از پیروزی ترامپ همه‌جا پخش شده بود. در مطلب نویسنده تقصیر را گردن کسانی انداخته بود که راس را مسخره می‌کردند. در سریالِ دوستان، در ماجرای جدایی، بدون تردید راس مقصرتر از راشل بود. او در برابر شغل […]
2017-09-02

دکتراگراییِ افراطی – آیا وزیر اقتصاد باید نظریه‌پرداز هم باشد؟

پس از تشکیل دومین دولتِ حسن روحانی، [از عمد بجای عبارت بی مسمای «دولت دوازدهم» این عبارت را بکار می‌برم]، اظهار نظرهای بسیاری را در مطبوعات و دیر رسانه‌ها دربارهٔ برخی از انتصابهای جدید در حوزهٔ اقتصادی به چشمم خورد که بنظرم آمد بهتر است بیشتر آنها را نقد کرد تا دولت جدید را. برای مثال در حدود بیست مقاله، مصاحبه یا گزارشی که دربارهٔ وزیر جدید اقتصاد […]
2017-08-20

«آوازِ قو»ی مصدق در روزنامهٔ فیگارو – اخبارِ پسا-کودتای ۲۸ مرداد

چندی قبل از سالروز کودتای ۲۸ مرداد، به طور بسیار اتفاقی به چند شمارهٔ بسیار قدیمی از روزنامهٔ فیگارو برخوردم. با نگاه به تاریخ این روزنامه‌ها متوجه شدم که مربوط به سال ۱۹۵۳، سال کودتای ایران هستند. با دقت آنها را ورق زدم و به چند مطلب و گزارش دراینباره برخوردم. مطلب‌هایی که برخی از آنها تیتر یک روزنامهٔ فیگارو را به خود اختصاص داده بودند. تیتر یک […]
2017-08-07

جای خالیِ مردم در تاریخ مشروطه

یرواند آبراهامیان، تاریخ‌نویس و پژوهشگر نادر تاریخ ایران، از تاریخ‌نویسان مشروطه برای نادیده گرفتن نقش مردم عادی انتقاد می‌کند. درحالیکه تقریبن همهٔ این تاریخ‌نویسان در جبههٔ آزادی‌خواهان قرار داشته‌اند، اما به گفتهٔ آبراهامیان، این تاریخ‌نویسان تنها خود را نمایندهٔ مردم می‌دانستند و دیگران را اوباش و مزدور می‌نامیدند. از قضا مرتجعان نیز همین رفتار را در برابر آزادیخواهان داشتند. آبراهامیان تلاش می‌نماید تصویری گویا از نقش مردم در […]
2017-05-26

رئیسِ «جمهور» یا رئیسِ «جمهوری» ؟ | غلط‌های رایج #۱

یادم می‌آید اولین بار در سال ۱۳۷۶ وقتی در جریان اجلاس سران کشورهای اسلامی در تهران، از تلویزیون‌های عربی می‌شنیدم «الرئیس خاتمی»، در عالم نوجوانی با خودم می‌گفتم : «این عرب‌ها هنوز فرق رئیس و رئیس‌جمهور را نمی‌فهمند. چون فرهنگ‌شان پیشرفت نکرده و همه چیز را قبیله‌ای نگاه می‌کنند.» البته بعدش در فیلم‌ها و سریال‌های آمریکایی می‌دیدم که فرهنگی‌ها شخص اول مملکت‌شان را خیلی‌وقت‌ها «مستر پرزیدتنت» صدا می‌کنند. […]
2017-05-08

امانوئل ماکرون ؛ جوان‌ترین رییس‌جمهوریِ تاریخ فرانسه – صفحهٔ ویژهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه

آخرین تحول‌های «تایید شدهٔ» دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه را از اینجا دنبال کنید. این صحفه به مرور بروز می‌شود View the story “صفحهٔ ویژهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه” on Storify     انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه چطور کار می‌کند : طبق قانون اساسی فرانسه، هر شهروند فرانسوی برای اینکه بتواند نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه شود، باید تاییدیه ۵۰۰ منتخب (شوراهای محلی، منطقه‌ای و پارلمان) را داشته باشد و در […]
2017-05-07

انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه چطور کار می‌کند

طبق قانون اساسی فرانسه، هر شهروند فرانسوی برای اینکه بتواند نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه شود، باید تاییدیه ۵۰۰ منتخب (شوراهای محلی، منطقه‌ای و پارلمان) را داشته باشد و در محلت تعیین شده این تاییدیه‌های امضا شده را به شورای قانون اساسی تحویل دهد. هر شهروند فرانسوی که این تعداد امضا را داشته باشد، می‌تواند نامزد رسمی برای ریاستِ جمهوری فرانسه باشد و هیچ نهادی حق ندارد از این […]
2017-05-07

روحانی اشتباه سوسیالیست‌های اروپایی را تکرار نکند

دومین مناظرهٔ تلویزیونی انتخابات ریاست‌جمهوری ایران و گفتارِ نامزدها نکته‌های مهمی را دربر داشت که از یک جدال تبلیغاتی فراتر می‌رود. برای نشان دادن این امر باید اشارهٔ مختصری به روندی که در سه دههٔ گذشته در اروپا افتاد بکنم تا به رقابت روحانی و رقیبانش برسم. اقلیت‌ها بجای کارگران در دههٔ ۱۹۸۰-۹۰ میلادی، نیروهای چپ در اروپا که بابحرانِ کم‌رنگ شدنِ جنگ طبقاتی روبرو بودند، راهبرد جدیدی برگزیدند. طبقهٔ […]
2017-04-23

ماکرون و لوپن در مرحلهٔ دوم – صفحهٔ ویژهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه

آخرین تحول‌های «تایید شدهٔ» دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه را از اینجا دنبال کنید. این صحفه به مرور بروز می‌شود View the story “صفحهٔ ویژهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه” on Storify     انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه چطور کار می‌کند : طبق قانون اساسی فرانسه، هر نامزد برای اینکه بتواند نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه شود، باید امضای ۵۰۰ منتخب (شوراهای محلی، منطقه‌ای و پارلمان) را داشته باشد و در محلت […]
2017-04-17

امانوئل ماکرون شانس اول ریاست‌جمهوری فرانسه کیست؟

سازندهٔ سریالِ سیاسیِ «بورگن» چند روز پیش دربارهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه گفته بود : «اگر کسی همچین فیلمنامه‌ای را روی میز ما می‌گذاشت، بی‌تردید ما آن را رد می‌کردیم. چون بنظرمان واقع‌گرایانه بنظرمان نمی‌رسید.» بااینحال چنان اتفاق‌های عجیب و غریبی در جریان رقابت در مسیر کاخ الیزه رقم خورده است که مجموع سریال‌های «خانهٔ پوشالی» و «بازی تاج و تخت»  و «بورگن» می‌توانند برای فصل‌های بعدی خود از آنها […]
2017-04-03

کورتانیدزه و نکته‌ای دربارهٔ زبانِ محسن نامجو

هرچند ویدئوی آخرین تک-آهنگ محسن نامجو مخاطبان را راضی نکرده، اما خودِ این آهنگ بسیار قوی است. هم موسیقی خوب و بسیار دلنشین است و هم کلام این ترانه – مثل بسیاری دیگر از کارهای نامجو – جسورانه و خلاقانه است. کورتانیدزه، کشتی گیر گرجستانی‌ای بود که در چندین و چند مسابقهٔ جهانی علیرضا حیدری ایرانی را شکست داد.  آنهایی که ورزش ایران را در سالهای پایانی دههٔ هفتاد […]
2017-03-27

بازگشت به انقلاب، راه پیشرفت

در این چند سال زندگی در فرنگ، متوجه شدم که روایت غالب از انقلاب ایران و تاثیر و حضور آن در زندگیِ روزمرهٔ ایرانیان، روایتی نه‌چندان نزدیک به واقعیت است. هرچند برخی از پژوهشگران غیرایرانی و ایرانی خارج از ایران کارهای قابل تحسینی در اینباره منتشر کرده‌اند، اما وزن این اثرها در برابر فضای رسانه‌ای و سیاسی حاکم بر «جامعه‌های باز» غربی بسیار ناچیز است. البته نمی‌خواهم همهٔ […]